تأثیر اشعه uv-b بر ساختار و عملکرد سلول های یونوسیت در تخم و لارو ماهی آزاد دریای خزر (salmo trutta caspius)

تخم چشم زده 2 روز مانده به تفریخ در سه تیمار 350 تایی شامل، شاهد (بدون uv-b) و تیمارهای µw/cm2 75/68 و 83/94 از uv-b مورد آزمایش قرار گرفتند. در طول دوره تمام تیمارها زیر نایلون سیاه قرار داده شدند تا از نور خورشید به دور باشند. در معرض قرار گیری به اشعهuv-b ، باعث مرگ و میر و کاهش درصد تفریخ تخم های ماهی آزاد دریای خزر شده، همچنین تمام لارو های تفریخ شده تا روز نهم تلف شدند. روند مرگ و میر در ابتدا بطئی بوده و بطور ناگهانی از روز ششم افزایش بارزی را نشان داد. در تیمار شاهد مرگ و میر قابل ملاحظه ای مشاهده نشد. نتایج مطالعات میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی نگاره نشان داد که در تیمار های uv-b، سلول های آفتاب سوخته، نکروز و تخریب سلول های موکوسی و یونوسیت از روز پنجم آغاز شده و در انتهای دوره آزمایش شدت آن افزوده می شود. نتایج مکانیابی ایمنیایی سلول های یونوسیت نشان داد که در گروه کنترل و تیمارهای uv-bدر ابتدای دوره آزمایش بیشترین تعداد سلول ها فلئورسانس، بترتیب روی پوست کیسه زرده، سطح پشتی و شکمی، سپس روی آبشش مشاهده می شدند. در گروه کنترل در انتهای دوره آزمایش تعداد سلول های فلئورسانس روی کیسه زرده کاهش یافته و در آبشش افزایش می یابند. در تیمار های uv-b در انتهای دوره آزمایش مشاهده شد که تعداد سلول های یونوسیت روی کیسه زرده بطور برجسته ای کاهش یافته اند. کاهش سلول های یونوسیت روی سطح پشتی، شکمی و آبشش قابل ملاحظه تشخیص داده نشد. در آبشش تنها مکان قرارگیری سلول های ایمونوفلورسانس از کمان آبششی به فیلامنت و پایه لاملا انتقال یافته بود. کاهش اندازه سلول های یونوسیت در تمام سطوح پوست مشاهده گردید اما معنی دار تشخیص داده نشد. در تمام این موارد تیمار شاهد تفاوت معنی داری را با تیمار های uv-b نشان می دهد اما بین دو دز بکار رفته از uv-b, تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که اشعه uv-b باعث آسیب به پوست و سلول های آن می شود. کاهش طول و تعداد ریز برجستگی های سلول های تنفسی، همچنین کاهش تعداد و اندازه سلول های یونوسیت و تخریب آنها باعث اختلال در عملکرد تنظیم اسمزی و تنفس پوستی می شود. کاهش سلول های موکوسی نیز باعث کاهش دفاع غیر ویژه بدن می شود. این آسیب ها می توانند از جمله عوامل ایجاد مرگ و میر شدید آلوین ها باشد.